كسي كه هرگز تحت فشار نزيسته باشد، آزادي را لمس نمي كند.
خوش آمدید - امروز : جمعه ۱۰ فروردین ۱۴۰۳

متن سخنرانی حجت الاسلام حسینی قمی در رابطه با رعایت ادب

متن سخنرانی حجت الاسلام حسینی قمی در رابطه با رعایت ادب

 

http://www.yasinmedia.com/media/k2/items/cache/8ea3a9955ab7af56f05a066d50f83ca0_XL.jpg

برنامه سمت خدا
موضوع برنامه: رعایت آداب
كارشناس: حجت الاسلام والمسلمين حسینی قمی
تاريخ پخش: ۱۹-۰۸-۹۴

بسم الله الرحمن الرحیم و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین
هنوز شوق تو بارانی از غزل دارد *** نسیم یک سبد آیینه در بغل دارد
خوشا به حال خیالی که در حرم مانده *** و هر چه خاطره دارد از آن محل دارد
به یاد چایی شیرین کربلایی‌ها *** لبم حلاوت “احلی من العسل” دارد
چه ساختار قشنگی شکسته است خدا *** درون قالب شش گوشه یک غزل دارد
بگو چه شد که من اینقدر دوستت دارم؟ *** بگو محبت ما ریشه در ازل دارد
غلامتان به من آموخت در میانه‌ی خون *** که روسیاهی ما نیز راه حل دارد.

شریعتی: سلام عرض می‌کنم خدمت شما بینندگان محترم و حاج آقای حسینی خیلی خوش آمدید
حاج آقا حسینی: سلام علیکم و رحمة الله عرض سلام و ارادت خالصانه خدمت همه‌ی بینندگان محترم دارم چند وقت است یادمان رفته به بینندگانی که از طریق جام جم برنامه را می‌بینند عرض سلام بکنیم چون جام جم مرتب برنامه‌ها را پخش می‌کند یک عزیزی پیام داده بود از سیدنی استرالیا مرتب برنامه‌ها را می‌بینیم پیام‌های هفته‌ی گذشته را بدون استثناء خواندم ده‌ها صفحه بود استقبال خوبی هم شده بود سوالات زیادی هم مطرح شده بود چون به مناسبتی بحث نماز معذورین را گفتیم کسانی که روی صندلی می‌نشینند خیلی سوال کرده بودند من اجازه می‌خواهم از بینندگان برای این که از نهج البلاغه دور نشویم اول مهمان حضرت شویم در قسمت بعد به سوالاتشان خواهیم پرداخت. مواظب باشید چانه مان گرم نشود حاج آقای فرحزاد می‌فرمود یک کسی در منبر بود یک آقایی هم از پایین فوت می‌کرد به چانه اش گفتند چانه اش گرم شده ادامه می‌دهیم فوت می‌کنیم سرد شود در نهج البلاغه در بخش کلمات حکمت آمیز کلمه‌ی ۳۹۹ داریم قَالَ أَمِيرُ الْمُومِنِينَ(عليه السلام):إِنَّ لِلْوَلَدِ عَلَى الْوَالِدِ حَقّاً وَ إِنَّ لِلْوَالِدِ عَلَى الْوَلَدِ حَقّاً فَحَقُّ الْوَالِدِ عَلَى الْوَلَدِ أَنْ يطِيعَهُ فِي كلِّ شَيءٍ إِلَّا فِي مَعْصِيةِ اللَّهِ سُبْحَانَهُ وَ حَقُّ الْوَلَدِ عَلَى الْوَالِدِ أَنْ يحَسِّنَ اسْمَهُ وَ يحَسِّنَ أَدَبَهُ وَ يعَلِّمَهُ الْقُرْآن (نهج‏البلاغه، حكمت ۳۹۹) حضرت می‌فرماید فرزندان بر پدر و مادرها حقی دارند پدر و مادرها هم بر فرزندان حقی دارند پدر مادر‌ها چه حقی به گردن ما دارند حضرت به یک مورد اشاره می‌کند در همه چیز اطاعت پدر و مادر را داشته باشیم خیلی جالب است دیدم بعضی از شارحین نهج البلاغه تذکر خوبی دارند حضرت می‌فرماید حق یعنی حق پدر و مادر این است که اولاد در همه چیز اطاعت بکند آیا واقعا در همه چیز بر ما واجب است اطاعت بکنیم؟ توضیح زیبایی دادند فرمودند این حق هم شامل حق واجب است هم شامل حق مستحب اگر پدر و مادر دستوری دادند که ما گوش نکنیم موجب اذیت و ناراحتی شان می‌شود واجب است عمل بکنیم اما اگر نه یک چیزی گفتند ما عمل نکردیم دل شکسته و اذیت نمی‌شود این جا مستحب است خوب است تبعیت بکنیم پس این که حضرت می‌فرماید حق پدر مادر این است هر چه پدر مادر گفت اطاعت کنیم این طوری خیلی سخت می‌شود کدام واجب است کدام مستحب است؟ اگر مخالفت با پدر مادر موجب رنجش و آزار می‌شود واجب است گوش دادن اما اگر یک چیزی گفتند ناراحت نمی‌شوند خیلی سخت نمی‌گیرند این مستحب است اگر کسی مشغول نماز بود پدرش صدایش کرد نمازش را چه کار بکند؟ آن هفته گفتیم شکستن نماز جایز نیست گفتند اگر نماز مستحبی است حتما بشکن پدر مادر را جواب بده داریم نافله می‌خوانیم یا نماز امام زمان پدر صدا کرد نماز را بشکنیم برویم سراغ پدر ولی اگر نماز واجب بود نه حق نداریم بشکنیم بله یک وقت شروع نکردیم به نماز اول وقت می‌خواهیم نماز بخوانیم چقدر ثواب دارد نماز اول وقت پدر می‌گوید این کار را انجام بده حتما نماز را به تاخیر بیندازیم اطاعت پدر این جا مقدم است باز در پیام‌ها بود ما گفتیم تعقیبات نماز را همان طور که نشستن بخوانند به هم نزنند یک کسی گفته ما مشغول تعقیبات هستیم پدر مادر صدا می‌زنند چه کار کنیم حتما جواب پدر مادر را بدهیم چون تعقیبات جزء مستحبات است خود نماز اگر مستحبی بود باید جواب می‌دهیم این‌ها به طریق اولی است این طاعت یک استثناء دارد مگر در معصیت خدا نه نباید اطاعت کرد خود قرآن هم دارد «وَإِن جَاهَدَاكَ عَلَى أَن تُشْرِكَ بِي مَا لَيْسَ لَكَ بِهِ عِلْمٌ فَلَا تُطِعْهُمَا (لقمان/ ۱۵) پدر مادر چیزی از ما می‌خواهند حرام است حتما نباید اطاعت بکنیم مثلا یک آقایی با خانمش خیلی مهربان است زندگی خوب دارد مثلا یک مادر شوهری در گوشه کنار عالمی بی جهت پسرش را تحریک می‌کند علیه عروس خانم مثلا می‌گوید تو باید خانم را طلاق بدهید همسر به این خوبی مشکلی نداریم می‌گوید نه اگر طلاق ندهی من عاقت می‌کنم شیرم حرام است نه این گناه است معصیت خدا است به چه مجوزی خانم به این خوبی را طلاق بدهیم حتی اگر احیانا با مادر شوهر نساخته پس اگر از ما تقاضایی کردند گناه است استثناء شده مورد دومی که در بعضی روایات آمده فرمودند حقی که پدر مادر دارند این است که لا يُسَمِّيهِ باسمِهِ (طرائف الحکم، ج۲۷، ص ۱۸) پدر مادر را به اسم صدا نکنیم پدر جان یا در عربی چقدر زیبا است حضرت فاطمه می‌فرمودند یَا اَبَتَاه فَدَیتُکَ نَفسِی جان فاطمه به فدایت باد البته از آن طرف هم است بارها شنیده ایم پیغمبر وقتی حضرت زهرا را می‌خواست صدا بزند می‌فرمود فِدَاهَا اَبُوهَا پدر مادر‌ها به بچه‌ها بگویید جانم به قربانت تا آن‌ها هم بگویند متقابل باشد امام رضا علیه السلام به امام جواد نامه می‌نوشت اول آخر دو بار در نامه می‌نوشت فَدَیتُکَ نَفسِی جان رضا به فدایت امام جواد هم که نامه را می‌گرفت اول به روی چشمانش می‌گذاشت پس متقابل است. حتی در بعضی از تعبیرها داریم خیلی لطیف است در آداب دینی احترام پدر و مادر این است که ما اسم پدر و مادرها را زنده بکنیم چطوری زنده کنیم؟ مثلا اگر نام پدر من احمد است من اسم بچه ام را هم بگذارم احمد و یا مثلا یک خانمی اسم مادرش فاطمه است اسم بچه اش را فاطمه بگذارد یک مثال زدند گفتند انسان یک کاری بکند او را به اسم پدرش صدا بزنند در نهج البلاغه چندین مورد حضرت علی می‌خواهد خود را معرفی بکند وَ اللَّهِ لَابْنُ أَبِی طَالِبٍ آنَسُ بِالْمَوْتِ مِنَ الطِّفْلِ بِثَدْی أُمِّه (نهج البلاغه، خطبه ۳) علی نمی‌گوید علی می‌گوید پسر ابی طالب شما اسمت چیست؟ من پسر احمد آقا هستم خودمان را با نام پدر معرفی کنیم اسم پدر زنده شود. سوم مِن حَقِّ الوالِدِ على وَلَدِهِ أن يَخشَعَ لَهُ عِندَ الغَضَبِ (کنزالعمال، ج ۱۶، ص ۴۷۳) اگر با پدر مادری اختلافی شد یکی باید کوتاه بیاید در غضب فرزند کوتاه بیاید حتی اگر حق با او باشد او کوتاه بیاید چهارم احسان به پدر مادر است که شش مورد در قرآن دارد من یک مورد را اشاره می‌کنم سوره‌ی مبارکه‌ی لقمان «وَوَصَّيْنَا الْإِنسَانَ بِوَالِدَيْهِ» (لقمان/ ۱۴) قرآن می‌گوید ما به انسان وصیت کردیم اگر تو انسان هستی آدمی زاد هستی انسان باید مواظب به پدر مادرش باشد این اختصاص به اهل ایمان ندارد یک وقت خطاب به یا ایها الذین آمنو دارد نه این جا کاری به ایمان ندارد می‌گوید ما به انسان سفارش کردیم نسبت به پدر مادر احسان بکند ما احسان را عمل نمی‌کنیم چون امام باقر فرمود تفسیر احسان این است که لَا تُکَلِّفهُمَا (بحار الانوار، ج ۷۴، ص ۷۹) هر کس به این درجه رسیده به ما پیام بدهد ما به او التماس دعا بگوییم فرمود کاری نکنی پدر و مادر نیازشان را به زبان جاری بکنند قبل از این که بگویند کارشان را حل بکنی از کجا بفهمیم حس ششم خودت باید بفهمی نه این که شش مرتبه بگوید دخترم نمی‌آیی این جا خود ما باید متوجه شویم ده باز زنگ زده پسرم کارت دارم مجبور نبودم که به تو التماس نمی‌کردم می‌گوید باشد حالا آخر هفته ببینیم چه می‌شود این‌ها احسان نشد احسان این است که بدون این که به زبان بیاورند انجام بدهیم یک جمله‌ی آخر دارد وَ اِن کَانَا مُستَغنِیاً به بعضی‌ها می‌گویی می‌گویند وضعشان از من بهتر است ولو آن‌ها بی نیاز باشند تو تکلیف داری واقعا سخت است یک وقتی مفصل گفتیم من دنبال بهانه می‌گردم برای گفتن این مسئله یادمان نرود گفتیم چهار دسته واجب النفقه‌ی ما هستند یکی پدر و مادر است من پدرم پدر بزرگم مادرم مادر بزرگم مادر مادر، پدر پدر اگر هستند و من توانایی مالی دارم و آن‌ها گرفتاری دارند آن‌ها واجب النفقه‌ی من هستند هزینه‌ی زندگی اش بر من واجب است بعد از تامین هزینه‌ی همسرم چون همسر مقدم است بعد از آن نوبت پدر و مادر است به بعضی‌ها می‌گویی شما چه کار کردی می‌گوید بله من تلفن کردم به برادرها گفتم ببرید خانه‌ی سالمندان پولش را ماهانه من می‌دهم. پنجم ادای دین پدر و مادر است این هم خیلی مهم است خدا رحمت کند یکی از علمای بزرگ شیعه که از محشین کفایه‌ی مرحوم آخوند خراسانی است مرحوم رشدی یکی از بهترین محشین است ما وحشتناک فاصله داریم با بزرگان ایشان تمام نمازهای پدرش را شصت هفتاد سال تمام نماز هایش را قضا کرده دو بار گفتند چرا دو بار گفتند زمان اولی که قضا کردم هنوز مجتهد نشده بودم مقلد یک آقایی بودم آن عن تقلید بود حالا خودم مجتهد شدم در مسائل نماز یک بار هم اجتهادی این کار را کردیم ما این طوری نیستیم ولی حداقل توجه کنیم یک حدیثی از امام صادق علیه السلام است فرمودند من هر شب دو رکعت نماز می‌خوانم برای اولادم هر روز دو رکعت بر پدر و مادر شیخ طوسی در تذهیب نقل کرده البته نماز قضا مهم تر است دین پدر مادر مهم تر است ملا عباس تربتی تمام سهم الارثش را داد برای پدرش گفت شاید خمس زکات به گردنش باشد شاید مظالم و حق الناس به گردنش باشد اگر همه‌ی این‌ها را رعایت کنیم شاید یک کاری کرده ایم یک کسی داشت طواف می‌کرد در دور کعبه مادرش را به دوش گرفته بود در یک دور پیغمبر را دید گفت خوب شد شما را دیدم ببینید چه آدم خوبی ام دیگر مادر حقی دارد فرمود فَلَا بِزَفرَةٍ مِن زَفَرَاتِهَا جبران یک ناله از ناله‌های مادر نشده احمدی میانجی می‌فرمود خیلی فرق است پدر مادر با همه‌ی احساس لذت می‌بردند از خدمت به ما حالا که محتاج ما شدند ما لذت که نمی‌بریم با عذاب خدمت می‌کنیم به پدر به مادر خدمت می‌کنیم منت سرش نگذاریم نگوییم عذاب است این‌ها از دست می‌روند لذت ببریم از این خدمت واقعا عجیب است فرمود جبران یک ناله هم نمی‌شود. یکی از آقایان اهل منبر ما می‌رفتیم یک جایی این آقا هر شب در دعا می‌گفت پروردگارا ما را محتاج روز نوبتی نکن گفتم این دعا چیست گفت این که آدم زمین گیر شود محتاج اولاد شود بچه‌ها می‌آیند جلسه می‌گیرند حسن آقا شنبه حسین آقا یک شنبه فاطمه خانم دوشنبه به فاطمه خانم می‌گویند دوشنبه چرا نیامدی می‌گوید شما چرا شنبه نیامدی هر موقع سر نوبت آمدی من هم می‌آیم گاهی بچه‌ها جمع می‌شوند می‌گویند‌ای خدا ما که حرفی نداریم ولی فرجی برایش برسان بچه‌ها جمع شدند دعا برای مرگ مادر می‌کنند همان مادری است شب‌ها اگر تا صبح نمی‌خوابید لذت می‌برد می‌گفت من نخوابیدم بچه ام خوابیده من یک برنامه‌ای را می‌دیدم آمدم بیرون اشکم جاری شد مادری در خانه‌ی سالمندان بود می‌گفت هیچ چیز نمی‌خواهم از بچه هایم من را گذاشتند این جا عیبی ندارد فقط بیایند من ببوسمشان همین مادر بود تا صبح نمی‌خوابید ده دقیقه تو بخوابی نه طفلش نوجوان جوانی اش هم همین بود ما دریغ از یک بوسه‌ای که پدر مادر در خانه‌ی سالمندان نشستند ششم این که کمک در سالمندی است داستانی از امام صادق علیه السلام در کافی شریف است کسی به حضرت گفت پدر مادر من زمین گیر شدند من تر و خشک می‌کنم عین روایت این است لَقِّمْهُ بِیَدِکَ، فانّه جَنَّةٌ لک غَداً (بحارالانوار، ج ۷۱، ص ۵۶) به دست خودت لقمه به دهانشان بگذار فردای قیامت سپر از آتشت می‌شود من خواهش می‌کنم تقاضا می‌کنم از اولاد‌ها اگر می‌توانید خودتان انجام دهید نگویید پول داریم سه نفر آوردیم خدمت پدر مادر بکند سه میلیون می‌دهیم پرستار بیاید می‌خواهیم در رفاه باشند نه پدر مادر لذت می‌برد فرزندش به او خدمت بکند به احمدی میانجی گفتند بیا برویم که فرمود نمی‌آیم می‌خواهم پیش خانم ام باشم بچه‌ها گفتند ما هستیم گفت پیش من راحت تر است تا پیش شما پدر مادر لقمه‌ای که اولاد بگذارند آن را لذت می‌برند گاهی بعضی‌ها می‌گویند پدر مادر چه خدمتی به من کردند اتفاقا در خدمت فرزند این شرط‌ها نیست. حضرت در کلمه‌ی ۳۹۹ در ادامه دارند حق فرزندان بر پدر مادر این است که اسم خوب برای فرزندان انتخاب بکنند تعلیم قرآن هم بکنند تادیب بکنند تعلیم قرآن نمونه‌ی بارز تادیب است در مصادر قدیمی ما است خیلی جالب است اِنَّ رَسُولَ اللهِ کانَ یُغَّیرُ الاَسماء القَبیحَةِ فِی الّرِجالِ وَ البُلدان (وسائل الشیعه، ج ۲۱، ص ۳۹۰) پیغمبر اگر می‌دید کسی اسم بدی دارد اسم را عوض می‌کرد قبیحه اگر شهری اسمش قشنگ نبود عوض می‌کرد پیغمبر اسم یک شهر را عوض می‌کرد آن وقت پیغمبر راضی است اسم بچه‌های ما بی معنا باشد؟ اوایل انقلاب خیلی خوب بود الآن سیر نزولی پیدا کردیم اسامی یا بی معناست یا معناهای خوبی ندارد در یک روایت داریم تمام کتب اربعه نقل کردند هم مرحوم کلینی هم شیخ طوسی هم صدوق حضرت علی فرمود حتی قبل از این که فرزند به دنیا بیاید اسم خوب پیدا بکنید گفتند نمی‌دانیم پسر است دختر است فرمود اسمی که به هر دو بخورد به هم پسر هم دختر فرمود پیغمبر قبل از این که حضرت محسن به دنیا بیاید اسمش را تعیین کرده بود که به شهادت رسید وَ قَدْ سَمَّى رَسُولُ اللَّهِ ص مُحَسِّناً قَبْلَ أَنْ يُولَدَ (فروع کافی، ج ۶، ص ۲۱) البته ولادتش با شهادت همراه بود اسم خوب باید انتخاب کرد بعدی تادیب است داریم نامه‌ی ۳۱ ام طولانی ترین نامه‌ی حضرت علی به امام حسن است نامه‌ی تربیتی امام علی علیه السلام است سوم این است که غذای حلال به او بدهد متاسفانه یکی از گرفتاری‌های ما این است یک آقایی می‌گفت همه‌ی ما نگران پایان کار هستیم نگران اول نیستیم لقمه‌ی حلال بیاید سر سفره خیلی از مشکلات حل می‌شود چقدر می‌گویند بچه‌ها از دست می‌روند من شنیدم بعضی از خانم‌ها صبح که شوهر از خانه می‌رود بیرون به شوهر می‌گویند هر چه حلال بود بیاور اگر حرام بود نیاور ما نمی‌خواهیم من خواهش می‌کنم همه‌ی خانم‌ها این کار را انجام بدهند سنتی شود صبح که شوهرتان از خانه می‌رود بیرون دم در بگویید هر چه حلال بود بیاور حرام نمی‌خواهیم چهارم که خیلی مهم است رعایت عدالت بین فرزندان ما است در حضور پیغمبر کسی دو فرزند داشت یکی را بوسید یکی را نبوسید فرمود فَهَلاّ واسَيتَ بَينَهُما (جعفریات، ص ۵۵) الان سیل پیامک‌ها می‌آید دختر خانم‌ها آقا پسر‌ها می‌نویسند در خانه‌ی ما پدر مادر‌ها فرق می‌گذارند یکی تحصیلات دارد یکی ندارد یکی شغل دارد یکی ندارد یکی مقامات دولتی دارد یکی ندارد یکی پول دارد یکی ندارد ما حق نداریم فرق بگذاریم چرا آن فرزندی که شان مادی بیشتری دارد بیشتر تحویل می‌گیریم به چه مجوزی؟ چرا آن دامادی که پولش خوب است آن را بیشتر تحویل می‌گیری؟ حرف آخر این که وقتی به بلوغ رسید مقدمات ازدواجش را فراهم بکند.
شریعتی: صفحه‌ی ۲۹ قرآن کریم را تلاوت می‌کنیم آیات ۱۸۷ تا ۱۹۰ سوره‌ی مبارکه‌ی بقره.
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم.
أُحِلَّ لَكُمْ لَيْلَةَ الصِّيَامِ الرَّفَثُ إِلَى نِسَائِكُمْ هُنَّ لِبَاسٌ لَّكُمْ وَأَنتُمْ لِبَاسٌ لَّهُنَّ عَلِمَ اللَّـهُ أَنَّكُمْ كُنتُمْ تَخْتَانُونَ أَنفُسَكُمْ فَتَابَ عَلَيْكُمْ وَعَفَا عَنكُمْ فَالْآنَ بَاشِرُوهُنَّ وَابْتَغُوا مَا كَتَبَ اللَّـهُ لَكُمْ وَكُلُوا وَاشْرَبُوا حَتَّى يَتَبَيَّنَ لَكُمُ الْخَيْطُ الْأَبْيَضُ مِنَ الْخَيْطِ الْأَسْوَدِ مِنَ الْفَجْرِ ثُمَّ أَتِمُّوا الصِّيَامَ إِلَى اللَّيْلِ وَلَا تُبَاشِرُوهُنَّ وَأَنتُمْ عَاكِفُونَ فِي الْمَسَاجِدِ تِلْكَ حُدُودُ اللَّـهِ فَلَا تَقْرَبُوهَا كَذَلِكَ يُبَيِّنُ اللَّـهُ آيَاتِهِ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ يَتَّقُونَ ﴿١٨٧﴾ وَلَا تَأْكُلُوا أَمْوَالَكُم بَيْنَكُم بِالْبَاطِلِ وَتُدْلُوا بِهَا إِلَى الْحُكَّامِ لِتَأْكُلُوا فَرِيقًا مِّنْ أَمْوَالِ النَّاسِ بِالْإِثْمِ وَأَنتُمْ تَعْلَمُونَ ﴿١٨٨﴾ يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْأَهِلَّةِ قُلْ هِيَ مَوَاقِيتُ لِلنَّاسِ وَالْحَجِّ وَلَيْسَ الْبِرُّ بِأَن تَأْتُوا الْبُيُوتَ مِن ظُهُورِهَا وَلَـكِنَّ الْبِرَّ مَنِ اتَّقَى وَأْتُوا الْبُيُوتَ مِنْ أَبْوَابِهَا وَاتَّقُوا اللَّـهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ ﴿١٨٩﴾ وَقَاتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّـهِ الَّذِينَ يُقَاتِلُونَكُمْ وَلَا تَعْتَدُوا إِنَّ اللَّـهَ لَا يُحِبُّ الْمُعْتَدِينَ ﴿١٩٠﴾
ترجمه:
در شبِ روزهایی که روزه دار هستید، آمیزش با زنانتان برای شما حلال شد. آنان برای شما لباسند و شما برای آنان لباسید. خدا می‌دانست که شما [پیش از حلال شدن این کار] به خود خیانت می‌کردید، پس توبه شما را پذیرفت و از شما در گذشت. اکنون [آزاد هستید که] با آنان آمیزش کنید و آنچه را خدا [در این کار] برای شما مقرّر داشته [از فضیلت، ثواب، پاکدامنی از حرام و فرزند شایسته] طلب کنید. و بخورید و بیاشامید تا رشته سپید صبح از رشته سیاه شب برای شما آشکار شود؛ سپس روزه را تا شب به پایان برید. و در حالی که در مساجد معتکف هستید با زنان آمیزش نکنید. اینها حدود خداست، به آنها نزدیک نشوید. خدا این گونه آیاتش را برای مردم بیان می‌کند تا [از مخالفت اوامر و نواهی او] بپرهیزند. (۱۸۷) و اموالتان را در میان خود به باطل و ناحق مخورید. و آن را به عنوان رشوه به سوی حاکمان و قاضیان سرازیر نکنید تا بخشی از اموال مردم را [با تکیه بر حکم ظالمانه آنان] به گناه و معصیت بخورید، در حالی که [زشتیِ کارتان را] می‌دانید. (۱۸۸) از تو درباره هلال‌های ماه می‌پرسند، بگو: آنها وسیله تعیین اوقات [برای امور دنیایی و نظام زندگی] مردم و [تعیین زمان مراسم] حج است. و نیکی آن نیست که به خانه‌ها از پشت آنها وارد شوید، [چنان که اعراب جاهلی در حال احرام حج از پشت دیوار خانه خود وارد می‌شدند نه از در ورودی] بلکه نیکی [روش و منشِ] کسی است که [از هر گناه و معصیتی] می‌پرهیزد. و به خانه‌ها از درهای آنها وارد شوید؛ و از خدا پروا کنید تا رستگار شوید. (۱۸۹) و در راه خدا با کسانی که با شما می‌جنگند بجنگید، و [هنگام جنگ از حدود الهی] تجاوز نکنید، که خدا تجاوزکاران را دوست ندارد. (۱۹۰)
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم
شریعتی: بعد از اشاره‌ی قرآنی در مورد پیام‌های هفته‌ی گذشته‌ی شما از زبان حاج آقای حسینی خواهیم شنید.
حاج آقا حسینی: آیه‌ی … لباس مرد پوشش زن است زن پوشش مرد است زن و شوهر هر کدام باید لباس هم باشند از این تشبیه خیلی نکته می‌شود استفاده کرد یکی این که لباس عیوب انسان را می‌پوشاند خانم باید عیوب شوهرش را بپوشاند آقا باید عیوب خانمش را بپوشاند دوم لباس هم به درد گرما می‌خورد هم به درد سرما می‌خورد همیشه با هم باشید روز خوشی روز سختی یک کلام طلایی است حضرت زهرا به امیرمومنان عرض کرد روحی لروحک نفسی لفنکس جانم سپر بلای شما در خیر با شما هستم در سختی هم با شما هستم واقعا هم بودند سوم لباس زینت است آدم لباس می‌پوشد قشنگ می‌شود زن و مرد زینت هم باشند ننگ هم نباشند چهارم طرح و رنگ و جنس لباس باید مناسب با هر کسی باشد زن و مرد باید کفو هم باشند. من همه‌ی پیام‌ها را می‌خوانم گاهی پیام‌ها را منتقل می‌کنیم به جاهایی که باید. مثلا این هفته پیام‌ها را خواندم دیدم یک پیام چقدر پیشنهاد قشنگی داده نوشته شما به حرم امام رضا علیه السلام پیشنهاد بدهید یکی از رواق‌ها را اختصاص بدهند روزی دو سه ساعت برای نماز قضا آدم تنهایی خیلی همت نمی‌کند به نماز قضا برود جمعی بخواند مشهد می‌روند کاری ندارند زیارت ده دقیقه نیم ساعت است بلافاصله تماس گرفتم با تبلیغات آستان قدس رضوی با مشهد با شیراز با همه‌ی چهار حرم نورانی گفتم این پیشنهاد را منتقل بکنم چندین هزار نفر نماز قضا می‌خوانند اگر عملی شود. مسئله‌ی مهمی که آن هفته ما مطرح کردیم این است که هر کس از راه آمد نرود در میز صندلی بنشیند یک عده بله معذور هستند جای خودش اگر کسی واقعا معذور است نمی‌تواند سجده برود ضرر دارد دکتر گفته خانم نوشته من باردار هستم هر چه هر مشکلی دارد این اگر ننشیند روی صندلی نمازش باطل است باید حتما رعایت بکند ما گفتیم متاسفانه باب شده هر کس از در مسجد می‌آید اول نگاهش به صندلی می‌افتد یک آقایی از بینندگان گفته ما شاطر محل هستیم ما مخلص شاطرین هستیم یکی از اساتید بزرگ حوزه می‌آمد نانوایی به بندگان خدا شاطران می‌گفت من را حلال بکنید شما در این گرما به ما نان می‌دهید این نان را چطوری بخوانم آقا می‌گفت شاطر محله‌ی ما چهار پنج ساعت آن جا ایستاده مسجد که می‌آید بلافاصله روی صندلی می‌نشیند خیلی‌ها گفتند ما در راه رفتن مشکل نداریم زانوی ما خم نمی‌شود بله درست است این‌ها از اول ننشینند روی صندلی حمد و سوره را ایستاده بخوانند شما که می‌توانید ایستاده باشید موقع رکوع سجده مشکل دارید از اول چرا روی صندلی می‌نشینی؟ ما خواستیم یک تلنگری باشد عزیزان بروند سوال بکنند یا مثلا خیلی‌ها نوشتند ما دو زانو نمی‌توانیم بنشینیم لذا روی صندلی می‌نشینیم این اشتباه است کسی که نمی‌تواند دو زانو بنشیند باید زمین بنشیند ولو چهار زانو. چهار زانو روی زمین بنشین. ما سوالات خیلی زیاد است اگر بخواهیم همه‌ی این‌ها را مطرح بکنیم دیگر تمام وقت ما را می‌گذرد ما فقط خواستیم بگوییم این که باب شده هر کسی از راه می‌آید آن کسی که ساعت‌ها ایستاده بوده هر کسی فوری می‌نشیند روی صندلی از اول می‌نشیند روی صندلی بله زانو درد دارد مشکل سجده دارد نمی‌تواند حتی چهارزانو بنشیند این آقا بنشیند روی صندلی ولی قیامتش را که ایستاده می‌تواند بخواند حتی ولو به تکیه یا عصایی دستش بگیرد به دیوار تکیه بدهد این‌ها مقدم بر نشستن است دستت را روی همان میز بگذار ولی ایستاده کم کم دارد زیاد می‌شود یکی از نکاتی که خیلی مهم است من تقاضا می‌کنم عزیزان وقتی مسجد حرم مجلس روضه می‌روند مواظب باشند اگر اطفال یا سالخوردگانی همراهشان است مراعات حال آن‌ها را داشته باشند شما می‌روی زیارت این بچه را همراه می‌بری این بچه حوصله اش نمی‌آید این همه ساعت را البته حرم امام رضا ماشاء الله از بس بزرگ است بچه‌ها می‌روند دنبال کار خودشان اما اگر دیدید بچه‌ها هماهنگ نیستند زیارت را کوتاه بکنید قطعا خدا به شما ثواب می‌دهد خدا رحمت کند امام رضوان الله علیه با دوستان حرم مشرف شده بودند بقیه می‌رفتند حرم زیارت مفصلی بکنند امام زودتر از همه می‌آمد خانه آب و جارو می‌کرد چایی درست می‌کرد می‌گفتند حرم امام رضا است می‌فرمود خدمت به زائرین کمتر از حضور در حرم نیست الآن فرض کنید روضه است می‌روید روضه بچه حوصله ندارد دو ساعت بنشیند مراعات حالش را بکن بینندگان می‌گویند شما می‌گویید زیارت می‌رویم اصرار بر چسبیدن به حرم نکنید پس چه کار کنیم اولا با اذن دخول وارد شوید قرآن است «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا لَا تَدْخُلُوا بُيُوتَ النَّبِيِّ إِلَّا أَن يُؤْذَنَ لَكُمْ» (احزاب/ ۵۳) بعد وارد شدید زیارت نامه بخوانید ما دوستانه می‌گوییم باور بکنید خیلی از این هایی که اصرار دارند خودشان را بچسبانند به ضریح از آن در می‌روند جانم به قربان زائرین اهل بیت یک زیارت نامه هم بخوانید در مفاتیح قبل از زیارت رسول خدا ایشان آداب زیارت را نوشتند سی ادب نوشتند بنشینیم بخوانیم اول آدم آداب را بخواند بعد مشرف شود زیارت نامه را خواندی نماز زیارت بخوان خدا رحمت کند مرحوم آیت الله بهجت خیلی‌ها از ایشان می‌پرسیدند مشهد می‌رویم چه کار کنیم ایشان می‌فرمود نماز زیارت و زیارت که تمام شد بالای سر یا هر جا نماز حضرت جعفر طیار بخوانید در حدیثی است عین روایت است مرحوم کلینی در کافی دارد که اگر نمی‌توانید این سی صد تا سبحان الله والحمدلله و لا اله الا الله و الله اکبر را که در نماز است بخوانید دو دو رکعت بخوانید راه بیفت برو سی صد تا را در راه بگو از پیام‌های بینندگان بود مادر من اشتباه می‌کند ده تا کجا پانزده تا کجا عیب ندارد دو دو رکعت بخواند بعد سی صد تا تسبیحات را بگوید از آداب زیارت هر امامی این است که انسان آن جا قرآن بخواند هدیه بکند به امام نکته‌ی دیگر این است که نوشتند ما می‌رویم زیارت گریه مان نمی‌آید گریه نکنیم زیارت ما قبول نیست؟ نمی‌چسبد چه کسی گفته؟ گریه که همیشه نیست خدا رحمت کند آیت الله بهجت را می‌فرمودند یک آقایی متوسل شد به امام رضا علیه السلام از ایران نبود از یکی از کشورها بود بیماری داشت می‌خواست جراحی مغز بکند در عالم رویا کسی را از طرف امام دید حضرت برایش پیام دادند ما شفا دادیم دیگر نیاز به جراحی نیست ولی این چند روز که مشهد بوده خیلی گریه می‌کرده امام رضا فرموده بودند این قدر گریه نکنید ما از گریه‌ی شما دوستان متاثر می‌شویم امام رئوف است السلام علیک ایها الامام الرئوف اگر اشکی آمد اشکال ندارد خیلی‌ها می‌گویند این همه مشتاق بودیم رسیدیم کربلا گریه نکردیم الزاما نباید گریه کرد خیلی این را شرط ندانیم مواظب باشیم جلسات را طولانی نکنیم فرق ندارد در نماز‌ها هیئت‌ها سخنرانی‌ها دعای کمیل‌ها رعایت حال مردم را بکنیم من دیدم بعضی از جلسات می‌روی دو ساعت آقا مداحی کرده مردم خسته شدند تمام شده می‌گویند این پیر غلام امام حسین آمده این هم ده دقیقه بخواند این هم نوجوان است این هم مهمان است ده دقیقه بخوانند مردم چه گناهی کردند ما به هم تعارف می‌کنیم پیغمبر خدا خبر شدند سعد معاذ نماز جماعت خوانده به جای توحید سوره‌ی بقره خواند یک کسی فرادی شد رفت خبر را به پیغمبر دادند حضرت سعد معاذ را احضار کرد گفت سوره‌ی بقره می‌خوانی؟ حضرت فرمود عَلَيْكَ بِالشَّمْسِ وَ ضُحَاهَا وَ ذَوَاتِهَا (الفقیه، ج ۱، ص ۳۹۰) این را بخوان از این سوره‌های کوچک بخوان در جماعت نماز را طول ندهیم بگذاریم مردم با نشاط شرکت بکنند حاج آقای قرائتی می‌فرمود منبرت روضه که تمام شد ببینید مردم چطوری می‌روند اگر الفرار می‌دهند بدان پدر مردم را در آوردی اگر نه می‌گفتند حیف شد به این زودی تمام کردی نشاط است یکی از اصحاب پیغمبر می‌فرمود أَمَرَنَا رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وسلم بِإِقْصَارِ الْخُطَبِ پیغمبر به ما دستور داده بود سخنرانی‌ها را کوتاه کنیم طولانی ترین خطبه‌ی پیغمبر را تقریبا همین خطبه‌ی شعبانیه است بخوانید یک ربع می‌شود آن وقت ما گاهی دو ساعت سخنرانی می‌کنیم مهم نشاط است نمازهای جماعت طولانی نباشد بعضی‌ها نوشتند ما می‌رفتیم این قدر بین نماز طول می‌دهند نمی‌رویم یک آقای بسیار بزرگوار ماه رمضان نماز مغرب عشا قبل از افطار می‌خواند خیلی کار خوبی است خیلی‌ها این کار را می‌کنند بعد از اذان قبل از افطار اول وقت نماز می‌خوانند ولی هر شب ماه رمضان قبل از افطار بین مغرب عشا دعای توسل هم می‌خواند زود بخوانیم برویم یک کاری بکنیم جماعت‌ها هیئت‌ها زیارت‌ها با نشاط و لذت باشد. یک مادری نوشته من وقتی نماز می‌خواندم همان دستوری که شما گفتید می‌شود بچه را بغل کرد البته بینندگان گفتند رکوع سجده چه در رکوع و سجده آدم می‌گذارد زمین بعد بغل می‌کند حتی زیر چادر می‌تواند شیر بدهد نوشته مادری من این کار را از قدیم می‌کردم حالا بچه ام پانزده سالش شده بچه به من می‌گوید من دینت را دوست دارم چون خاطره‌ی خوش از آن دارم ببینید چقدر قشنگ است چون یادم است وقتی کودک بودم با من با محبت بودی در نماز هم من را بغل می‌کردی یک کاری بکنیم بگوییم مشهد بگویند به به خسته شان نکنیم هیئت مسجد هر کجا باشد ایجاد خستگی نشود مطلب آخر این است که تقاضای ما این است که مساجد فقط برای نماز خواندن نیست نماز که کاری نشد مسجد باید مرکز همه‌ی خدمات باشد در حالات پیغمبر و حضرت علی است نمازشان که تمام می‌شد برمی‌گشتند به سمت مردم ما از خودمان حرف نمی‌زنیم پیغمبر برمی‌گشت سوال می‌کرد هَل مَرِیض کسی مریض است برویم عیادت می‌رفتند عیادت کسی از دنیا نرفته برویم تشییع جنازه کسی گرفتاری ندارد؟ مسجد باید مرکز حل مشکلات مردم باشد صرف نماز نباشد عبادی و اجتماعی با هم باشد جهیزیه‌ای برای دختران تهیه کنیم در محله‌ی خود ما خدا خیرشان بداند هر ماه ده‌ها جهیزیه می‌دهند بدون مبالغه می‌گویم. امام جماعت بانی باشد همه حاضر هستند این که فکر کنیم نماز جماعت این است که بدو بدو آخرین نفر در محراب نماز بخوانیم برویم این فایده‌ای ندارد.
شریعتی: خیلی ممنون التماس دعا خدانگهدار.

متن سخنرانی حجت الاسلام حسینی قمی در رابطه با رعایت ادب